Dil Gelişiminde Gecikme Olan Çocukların Ebeveynlerine Öneriler

Çocuğunuzun konuşmasının yaşıtlarına göre geciktiğini düşünen ebeveynler öncelikle bu duruma sebep olabilecek durumları ve muhtemel riskleri belirlemek için mutlaka bir dil ve konuşma terapistine başvurmalıdır.

Çocuğunuzun geç konuşmasının altında yatan pek çok faktör olabilir. Genetik faktörler, doğuştan gelen yetersizlikler, gelişimsel problemler ya da çevresel faktörler mutlaka değerlendirilmelidir. Dil gecikmesine zemin hazırlayan durumların saptanması ve gerekli önlemlerin alınmasının ardından dil ve konuşma terapisti çocuğunuzun ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun bir program oluşturur. Oluşturulan bu program çerçevesinde terapist aile ile işbirliği içerisinde çocuğun dil gelişimini destekleyici müdahaleler sunar. Bu noktada terapistin önderliğinde çocuklarıyla en çok zamanı geçiren ebeveynlere büyük rol düşmektedir. Aşağıda çocuğunuzun dil gelişimini doğal ortamında desteklemek ve iletişimi keyifli hale getirmek için kullanabileceğiniz bazı öneriler yer almaktadır.

Dil Gelişiminde Gecikme Olan Çocukların Ebeveynlerine Öneriler

1- Çocuğunuzun liderliğini izleyin
Çocuğunuzu iletişim başlatmaya teşvik etmenin en güzel yolu onu yönlendirmek ve yönerge vermek yerine onun liderliğini izlemektir. Çocuğunuzun göz hizasında onunla yüz yüze bulunarak onunla iletişime geçmeye özen gösterin.

2-İzleyin, Bekleyin ve Dinleyin

  • Çocuğunuzun jestlerini, beden dilini ve vermek istediği mesajları izleyin. Çocuğunuzun ne yaptığını ve neyle ilgilendiğini gözlemleyin.
  • Çocuğunuzun iletişim başlatması için bekleyin. Çocuğunuzla devamlı konuşmak ve ona bir şeyler söylemek yerine iletişim başlatması için bekleyen gözlerle bakın. Çocuğunuzun size bakması, işaret etmesi ya da bir ses çıkarması bile iletişim başlattığının bir göstergesidir.
  • Çocuğunuzun söylediği şeyleri dinleyin. Böylece çocuğunuza onun söylediklerine önem verdiğinizi göstermiş olursunuz. Kimi zaman ne söylediğini anlamasanız da tahmin etmeye çalışın. Ardından seviyesine uygun şekilde yanıtlayın.

3-İletişim için fırsatlar oluşturun
Çocuğunuzun ilgisi olan şeyleri ya da ihtiyaçlarını talep etmesi için uygun ortam oluşturun.

  • Sevdiği bir nesneyi ulaşamayacağı bir yere koyun ve talep etmesi için bekleyin.
  • İstediği bir içeceğin tamamını vermek yerine önce bir kısmını verin ve iletişim başlatması için bekleyen gözlerle çocuğunuza bakın.
  • Çocuğunuzun sizden yardım almadan yapamayacağı bir aktivite seçin (örn, balon şişirme, hareketli oyuncağı çalıştırma vb.)
  • Talep ettiği şeyler arasından seçenek sunun ve bekleyin.
  • Keyif aldığı bir aktiviteyi birden durdurun ve tekrar talep etmesi için bekleyin.
  • İlgilendiği nesneleri beklenmedik yerlere saklayın.
  • Çocuğunuzun çözüm için iletişim başlatabileceği küçük sorunlar yaratın.

4- Çocuğunuzun mesajını sözel olarak ifade edin.
Çocuğunuz size bir mesaj ilettiğinde bunu sözcüklerle ifade edin. Kurduğunuz cümleler daima çocuğunuzun dil seviyesinde ve bir adım ilerisinde olmalıdır. Basit ve anlaşılır ifadeler kullanmaya dikkat etmelisiniz.

5-Az soru sorun.
Özellikle sözel üretimi çok olmayan çocuklarda çok fazla soru sormak çocuğunuz için zorlayıcı olacaktır. Çocuğunuza sorular sorarak onun bilgisini ve konuşmasını test etmek yerine çocuğunuzun ilgilendiği şeyler hakkında basit yorumlarda bulunun.

Yazar : Ayşe Işıldar
Dil ve Konuşma Terapisti

Kaynaklar:
Pepper, J., & Weitzman, E. (2004). It takes two to talk: A practical guide for parents of children with language delays. The Hanen Centre.

Hamaguchi, P. M. (2010). Childhood speech, language, and listening problems. John Wiley & Sons.

Online Terapi

Türkiye'nin neresinde olursanız olun terapistlerimiz online terapi ile bir tık uzağınızda.

Detaylı Bilgi
HIZLI ERİŞİM
ZAMAN ESNEKLİĞİ
MEKAN ESNEKLİĞİ
BİREYE ÖZGÜ YAKLAŞIMLAR
TERAPİ HİZMETLERİNİN DEVAMLILIĞI